Ιστορία - Σημαντικές ημερομηνίες

Ιστορία το Πήλιο? Τεράστια…! Όπως άλλωστε ολόκληρη η περιοχή της Θεσσαλίας και φυσικά, ολόκληρος ο Ελλαδικός χώρος!!! Όρεξη να έχεις να διαβάζεις...

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο λοιπόν (στο έβδομο βιβλίο της Ιστορίας του την "Πολύμνια"), ολόκληρη η Θεσσαλία ήταν μια τεράστια λίμνη, που βρήκε διέξοδο στη θάλασσα ύστερα από μεγάλους σεισμούς. Η εποχή αυτή χρονολογείται βέβαια πριν από 190.000.000 χρόνια κατά τον λεγόμενο "Μεσοζωικό Αιώνα", όπου η αρχή του τοποθετείται στο τέλος της Πέρμιας περιόδου 251 εκατομμύρια χρόνια πριν, και τελειώνει 65 εκατομμύρια χρόνια πριν. Η Πέρμια είναι η πέμπτη και τελευταία περίοδος της Παλαιοζωικής γεωλογικής εποχής.

Η παραπάνω λοιπόν εκδοχή, πως η Θεσσαλία ήταν μια τεράστια λίμνη, επιβεβαιώθηκε (αρκετά αργότερα) από γεωλογικές έρευνες που έγιναν στην περιοχή του Πηλίου και γενικότερα της Θεσσαλίας. Σημαντικά ευρήματα στο Πήλιο, που στηρίζουν αυτήν την εκδοχή, αποτελούν θαλάσσια απολιθωμένα όστρακα που βρέθηκαν κατά τις γεωλογικές αυτές έρευνες στα πετρώματα του Πηλίου ακόμα και σε μεγάλο υψόμετρο, γεγονός που μας κάνει να συμπεράνουμε πως κάποτε οι κορυφές του Πηλίου βρίσκονταν στο βυθό της θάλασσας. Αργότερα και μιλάμε για πριν από περίπου 140,000.000 μια γιγαντιαία ανοδική ορογενετική κίνηση ανύψωσε πάνω από τα κύματα μια στενή λωρίδα γης η οποία ξεκινούσε από τη Μακεδονία, συμπεριλάμβανε τον Όλυμπο, τον Κίσσαβο, το Πήλιο και μέρος από τη Βόρεια Εύβοια. Με βάση το παραπάνω στοιχείο λοιπόν, καταλαβαίνουμε πως το Πήλιο είναι ένα από τα παλαιότερα βουνά του Ελλαδικού χώρου.

293 π.Χ.
Ιδρύεται η Δημητριάδα από τον Δημήτριο Α' τον Πολιορκητή (337 - 283 π.Χ.) με σκοπό να μεταφερθεί η πρωτεύουσα του κράτους του πιο Νότια για να διοικεί καλύτερα το κράτος του. Ο Δημήτριος Α' Πολιορκητής ήταν ένας από τους Διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κεντρικό πρόσωπο κατά τους αιματηρούς πολέμους που ξέσπασαν γύρω από την επικράτηση στα εδάφη της ανατολικής Μεσογείου μετά το θάνατο του Μακεδόνα στρατηλάτη. Ήταν γιος του επιφανούς στρατηγού του Αλεξάνδρου, Αντίγονου του Μονόφθαλμου. Η αρχαία Δημητριάς, βρίσκεται 5 χιλιόμετρα μακριά από τον Βόλο κοντά στις Αρχαίες Παγασές (σημερινή περιοχή, Αλυκές).

283 - 289 π.Χ.
Η εξουσία του Δημητρίου Πολιορκητή στη Θεσσαλία και τη Μαγνησία διατηρείται από τον γιο του, Αντίγονο Γονατά, με πρωτεύουσα του κράτους πάντα την Δημητριάδα που ιδρύθηκε από τον πατέρα του.

217 π.Χ.
Ο πληθυσμός της Δημητριάς φτάνει τους 20.000 κατοίκους, μετά από την ενίσχυση του τότε Βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου του Ε΄.

198 π.Χ.
Η Θεσσαλία καταστρέφεται από τον Φίλιππο Ε' για να μη βρουν οι Ρωμαίοι εφόδια και για να μην ωφεληθούν οικονομικά μετά από την επέλασή τους.

167-146 π.Χ.
Η Μαγνησία και η Θεσσαλία υποτάσσονται ολοκληρωτικά στους Ρωμαίους.

276-324 μ.Χ.
Οι Ρωμαίοι στρατηγοί και διεκδικητές της εξουσίας, "ποτισμένοι" από δόλο, με διαδοχικές συγκρούσεις μεταξύ τους, σκότωναν ο ένας τον άλλον και ο τελικός νικητής αναδείχτηκε το 324 μ.Χ. ο Κωνσταντίνος ή αλλιώς Μέγας Κωνσταντίνος (Αυτοκράτορας της Δύσεως από το 312 μ.Χ. έως το 324 μ.Χ. και μονοκράτορας από το 324 μ.Χ. ως το 337 μ.Χ.) ο οποίος νίκησε τον Λικίνιο στην τελική μάχη. Πριν από αυτό, ο Κωνσταντίνος υπέγραψε το διάταγμα των Μεδιολάνων το 313 μ.Χ. με το οποίο θεσπιζόταν η αρχή της ανεξιθρησκίας και για πρώτη φορά ο Χριστιανισμός βρισκόταν υπό την προστασία του αυτοκράτορα.

4ος αιώνας μ.Χ.
Η θρησκεία του Χριστιανισμού, είναι πια ευρέως γνωστή, ελεύθερη και εξαπλώνεται σε όλη τη Μαγνησία.

7ος αιώνας μ.Χ.
Η εγκατάλειψη της Δημητριάδας είναι γεγονός. Αρκετοί κάτοικοι φεύγουν και μετακομίζουν στην ευρύτερη περιοχή παραδίπλα και αυτή η νέα περιοχή ονομάζεται (κυρίως από τους Σλάβους της Μαγνησίας) Γκόλος ή Γόλος (σημερινός Βόλος). Σλάβικες φυλές επίσης κάνουν την εμφάνισή τους και στο Πήλιο αξιοποιώντας τους φυσικούς πόρους για να ζήσουν.

Τέλη 11ου αιώνα - 12ος αιώνας μ.Χ.
Ισχυρές οικογένειες τσιφλικάδων από τη Θεσσαλία, αρχίζουν να ιδρύουν Μοναστήρια στο Πήλιο, τα οποία εξασφάλιζαν σχετική προστασία και ανεξαρτησία στους κατατρεγμένους Βλάχους δούλους, καθώς και σε άλλους Έλληνες απ’ όλη την ελληνική επικράτεια. Είχαν την ευκαιρία, επίσης, όσοι πήγαιναν εκεί να εργάζονται στα μοναστηριακά κτήματα και να έχουν εξασφαλισμένο φαγητό.

12ος αιώνας μ.Χ.
Ιδρύεται η Μονή του Αγίου Λαυρεντίου από ρωμαιοκαθολικούς βενεδικτίνους μοναχούς . Όσοι πήγαν για να δουλέψουν στο μοναστήρι, αποτέλεσαν και τους πρώτους κατοίκους του χωριού Άγιος Λαυρέντιος.

13ος αιώνας μ.Χ.
Ιδρύεται η Μονή της Μακρινιτίσσης ή Μονή της Θεοτόκου Οξείας Επισκέψεως, από τον Κωνσταντίνο Μαλιασηνό στο όρος του Δρόγγου, όπως ονομαζόταν τότε το τμήμα αυτό του Πηλίου. Αργότερα, γύρω από το Μοναστήρι αυτό θα δημιουργηθεί το ξακουστό χωρίο του Πηλίου Μακρυνίτσα. Η Μονή της Μακρινιτίσσης χτίστηκε στον τόπο της σημερινής εκκλησίας της Παναγίας.

1421 μ.Χ.
Είμαστε πλέον στην περίοδο της Τουρκοκρατίας και η Θεσσαλία καθώς και η Μαγνησία, καταλαμβάνονται ολοκληρωτικά από τους Τούρκους. Επισκευάζεται το κάστρο του Γόλου και από εκεί επιτηρούν τον Παγασητικό Κόλπο. Για το Πήλιο αρχικά αδιαφόρησαν, αφού η μεταφορά τους εκεί θεωρήθηκε υπερβολικά δύσκολη και ανούσια.

17ος αιώνας μ.Χ.
Το εύφορο έδαφος του Πηλίου, υποδέχεται νέες καλλιέργειες. Η παραγωγή ελιάς αναπτύσσεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς καθώς και τα αμπέλια οι καρποί των οποίων δίνουν εκτός από τα σταφύλια, αλλά και πολύ καλό κρασί. Επίσης η παραγωγή μεταξιού είναι διαδεδομένη σε όλα τα χωριά του Πηλίου και αποφέρει μεγάλο εισόδημα. Η παραγωγή μεταξιού ενισχύεται από το πλήθος μουριών που υπάρχουν σε όλη των περιοχή, εφόσον τα φύλλα τους βοηθάνε στην εκτροφή του μεταξοσκώληκα.

1668 μ.Χ.
Ακόμα και οι σκληροί κατακτητές Τούρκοι αναγνώρισαν το ωραίο και γοητεύτηκαν από το Πήλιο… Ο Σουλτάνος Μεχμέτ ο Δ’, γοητευμένος από την ομορφιά του Πηλίου, χάρισε τα περισσότερα από τα χωριά στην μητέρα του, απαγορεύοντας την εγκατάσταση των Τούρκων. Με αυτήν την εξέλιξη, τα χωριά έγιναν "βακούφια" (θεωρήθηκαν δηλαδή ιερά θρησκευτική περιουσία αφιερωμένη σε κοινωνικούς, φιλανθρωπικούς σκοπούς), και έτσι απέκτησαν σημαντικά προνόμια και φορολογικές ελαφρύνσεις. Στο Πήλιο ως "βακούφια" είχαν χαρακτηριστεί τα χωριά: Αγιος Λαυρέντιος, Άγιος Γεώργιος, Δράκεια, Αργαλαστή, Κισσός, Μακρινίτσα, Μούρεσι, Τσαγκαράδα, Πινακάτες, Μακρυράχη, Λαύκος, Συκί, Προμύρι και Τρίκερι. Τα υπόλοιπα χωριά υπάγονταν στη δικαιοδοσία του  πασά της Λάρισας.

1791 μ.Χ.
Τυπώνεται στη Βιέννη το πρωτοποριακό για την εποχή έργο του Δανιήλ Φιλιππίδη και του Γρηγορίου Κωνσταντά, η Γεωγραφία Νεωτερική. Οι δύο συγγραφείς γεννήθηκαν στο χωριό Μηλιές του Πηλίου, και με το έργο τους αυτό παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για το Πήλιο που συνεχώς άκμαζε, καθώς και για την Ελλάδα εκείνης της εποχής.

1821 μ.Χ.
Ύστερα από πολυετή και μυστική προετοιμασία, η σημαία της πρώτης επανάστασης του Πηλίου, οργανωμένη από τον Άνθιμο Γαζή, υψώθηκε στις 7 Μαϊου 1821 στις Μηλιές Πηλίου. Η οργάνωση, όμως, όπως αποδείχτηκε δεν ήταν σωστή και τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν, καθώς όταν άρχισε η Τούρκικη αντεπίθεση, η επανάσταση -εύκολα ή δύσκολα-, έλαβε τέλος. Η όποια αντίσταση κράτησε μέχρι τον Αύγουστο του 1821.

1823 μ.Χ.
Με οργανωτή και εμψυχωτή και πάλι τον Άνθιμο Γαζή, και με κινητήριους μοχλούς τον Καπετάν Μήτρο Μπασδέκη και τον Καρατάσο, το Πήλιο επαναστάτησε και πάλι τον Ιανουάριο του 1823. Ο αγώνας όμως και αυτή τη φορά ήταν άνισος, και στο πέρασμά τους οι Τούρκοι έκαψαν πολλά χωριά, λεηλάτησαν σπίτια, βασάνισαν κόσμο, κι έτσι η συνθηκολόγηση δεν άργησε να έρθει.

1840 μ.Χ.
Τα χωριά του Πηλίου χάνουν τα προνόμια που είχαν και υπάγονται όλα στη δικαιοδοσία του Τούρκου διοικητή του Βόλου, όπου θα καταβάλλονται και οι φόροι που είχαν επιβληθεί.

1854 μ.Χ.
Ίδρυση Ελληνικού υποπροξενείου στο Βόλο.

1854 μ.Χ.
Η Τρίτη επανάσταση στο Πήλιο για την απελευθέρωση από τον Τούρκικο ζυγό είναι γεγονός. Πρωτεργάτες και αρχηγοί αυτής, ο Θεόδωρος Αφεντούλης από τη Ζαγορά και ο Νικόλαος Φιλάρετος από το Προμύρι, κήρυξαν την επανάσταση στις 19 Μαρτίου 1854. Η συμμετοχή όμως ήταν ελάχιστή αφού ο φόβος και η διστακτικότητα κυριαρχούσαν σε πολλούς Πηλιορείτες. Στη μάχη που έγινε στον Άνω Γόλο, οι Έλληνες νικήθηκαν μετά από ηρωικό αγώνα.

1878 μ.Χ.
Και η τέταρτη επανάσταση στο Πήλιο, είχε σχεδόν τα αποτελέσματα των προηγούμενων τριών. Αν και η διάθεση και ο ενθουσιασμός των Πηλιορειτών ξεχείλιζε, η οργάνωση και ο εξοπλισμός δε βοήθησαν στην επιτυχία και στην απελευθέρωση. Οι μάχες που δόθηκαν από τη μεριά των Ελλήνων ήταν ηρωικές, χωρίς όμως τελικά να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

1881 μ.Χ.
Στις 20 Ιουνίου 1881, υπογράφτηκε στην Κωνσταντινούπολη η ελληνοτουρκική συνθήκη κατά την οποία παραχωρείται στη Ελλάδα η Θεσσαλία. Στις 2 Νοεμβρίου του ίδιου έτους, ο ελληνικός στρατός μπαίνει στο Βόλο και όσοι Τούρκοι έχουν απομείνει, εγκαταλείπουν την περιοχή από θαλλάσης.

Γύρω στο 1900 μ.Χ.
Έρχεται για να εγκατασταθεί στο Βόλο και στη συνέχεια στο Πήλιο, ο λαϊκος ζωγράφος από τη Μυτιλήνη Θεόφιλος Χατζημιχαήλ ή Θεόφιλος Κεφαλάς όπως ήταν το πραγματικό του όνομα. Έργα του κοσμούσαν τοίχους και οροφές σπιτιών και καταστημάτων στο Βόλο και στα χωριά του Πηλίου. Τα περισσότερα χρόνια της ζωής του τα πέρασε στο Πήλιο. Προστάτης του εκείνη την περίοδο, στάθηκε ο κτηματίας Γιάννης Κοντός, για λογαριασμό του οποίου, ο Θεόφιλος πραγματοποίησε αρκετά έργα. Η οικία Κοντού αποτελεί σήμερα Μουσείο Θεόφιλου. Αναγκάστηκε να φύγει από το Πήλιο το 1927 πικραμένος αφού όπως λέγεται δέχονταν αρκετά χοντρά πειράγματα και πλάκες από κάποιους κατοίκους, επειδή ο χαρακτήρας του ήταν αγαθός, αγνός και αφελής.

1902 μ.Χ.
Η σιδηροδρομική γραμμή Βόλος – Μηλιές κατασκευάζεται και διευκολύνει τη μεταφορά των γεωργικών προϊόντων του Πηλίου προς το εμπορικό λιμάνι του Βόλου.

1941 μ.Χ.
Ο ελλαδικός χώρος μετά από μεγάλη και σθεναρή αντίσταση, κατακτάται από τους Γερμανούς και η Γερμανική κατοχή είναι γεγονος. Ο Βόλος και το Πήλιο δεν αποτελούν εξαιρεση.

1943 μ.Χ.
Στον αγώνα για την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, το Πήλιο και τα χωριά του παίζουν σημαντικό ρόλο, καθώς εκεί δημιουργούνται κρησφύγετα των ανταρτών του ΕΛΑΣ και το Πήλιο γίνεται ορμητήριο για την αντιστασιακή δράση.

1980 μ.Χ.
Θεσπίζονται στο Πήλιο ειδικοί όροι δόμησης με Προεδρικό διάταγμα, γνωστό και ως Διάταγμα Πηλίου με το οποίο κηρύσσονται τα χωριά του Πηλίου ως διατηρητέοι οικισμοί. Και κάπως έτσι ερχόμαστε στις μέρες μας, όπου το Πήλιο αν και διατηρεί έντονα τα σημάδια της ιστορίας του και η ομορφιά του παραμένει, νέα χαρακτηριστικά έχουν προστεθεί και οι ασχολίες των ανθρώπων έχουν αλλάξει αρκετά. Ανέκαθεν, οι μόνιμοι κάτοικοι του Πηλίου ασχολούνταν με διάφορες αγροτικές εργασίες. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονταν κυρίως στο παρελθόν ήταν σκληρές.

Η Πηλιορείτική γη είναι ευφορή, χρειάζεται όμως τον κόπο και τον ιδρώτα του γεωργού για να αποδώσει τους πλούσιους καρπούς της. Η ανθοκομία και η μελισσοκομία αποτελούν ακόμα και σήμερα παράδοση σε ορισμένες περιοχές, το ίδιο και η απασχόληση με το εμπόριο ξύλου και τη βιοτεχνία παραδοσιακών γλυκών. Τα κάστανα, τα κεράσια, τα αχλάδια είναι ένα εκλεκτό δείγμα της ευφορής Πηλιορείτικής γης. Τα πασίγνωστα όμως μήλα του Πηλίου έχουν την πρώτη θέση. Εκτός όμως από τις γεωργικές εργασίες, οι κάτοικοι της περιοχής του Πηλίου τις τελευταίες δεκαετίες στράφηκαν και στον τουρισμό.

Τουριστική κίνηση υπάρχει όλο τον χρόνο, όλες τις εποχές. Αμέτρητες οι ομορφιές του Πηλίου… Χειμώνα - Καλοκαίρι… Οι επισκέπτες μπορούν να εξυπηρετηθούν και να απολαύσουν τη γνήσια Πηλιορείτική φιλοξενιά σε όμορφους γραφικούς ξενώνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια, επιπλωμένα διαμερίσματα, αναπαλαιωμένα νεοκλασσικά σπίτια, καθώς και σε άλλα οργανωμένα ξενοδοχεία με συγχρονες εγκαταστάσεις πάντα με σεβασμό στο περιβάλλον και τη φύση του Πηλίου.

Στις γραφικές ταβέρνες και τα προσεγμένα εστιατόρια, σερβίρουν μεταξύ άλλων και Πηλιορείτικα τοπικά φαγητά, αλλά και ντόπια κρασιά ή τσίπουρα. Τα κεφενεδάκια και οι καφετέριες στις γραφικές πλατείες των χωριών, προσφέρουν καφέ με παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού αλλά και έναν παραδεισένιο περίγυρο ομορφιάς και γαλήνης.

Όλες οι αποχρώσεις του πράσινου συνοδεύουν παντού τους χιλιάδες Έλληνες και αλλοδαπούς παραθεριστές που επισκέπτονται το Πήλιο και τους μένουν αξέχαστες οι διακοπές σε αυτό το παραδεισένιο περιβάλλον, όπου κάθε γωνιά έχει τη δική της ιστορία, που έρχεται από τα χρόνια της Αρχαιότητας, του Μεσαίωνα, της Τουρκοκρατίας και της νεότερης Ελλάδας.